Reżyseria Waldemara Modestowicza

Oprawa muzyczna: Renata Baszun

Realizacja akustyczna: Tomasz Perkowski

Emisja: 17 lutego 2008, godz. 21:30

Obsada:
Piotr Fronczewski /Samuel/,
Mariusz Bonaszewski /Natan/,
Franciszek Pieczka /Dziad/,
Krzysztof Kowalewski /Sędzia/,
Grzegorz Damięcki /Urlopnik/
Julia Kijowska /Jewdocha/,
Dominika Kluźniak /Joas/,
Aneta Teodorczuk-Perchuć /Dziewczyna/,
Agnieszka Judycka /Dziewczyna/,
Wojciech Wysocki /Żandarm/,
Krzysztof Wakuliński /Nauczyciel/,
Andrzej Mastalerz /Aptekarz/,
Andrzej Blumenfeld /Wójt/,
Wojciech Machnicki /Ksiądz/

„Sędziowie” to dramat napisany przez Stanisława Wyspiańskiego, który sam nazwał go tragedią. Akcja toczy się w karczmie i nie jest podzielona na akty. Głównymi postaciami są karczmarz Samuel, jego synowie Natan i Joas, służąca Jewdocha, jej ojciec Dziad, zrujnowany przez Samuela oraz Urlopnik. Na końcu pojawiają się sędziowie, którzy reprezentują biurokratyczną sprawiedliwość i są traktowani komediowo. Natan, pod wpływem ojca, uwodzi Jewdochę i zamierza obarczyć ją winą za swoje czyny. Joas, wrażliwy i moralnie czysty, oskarża sprawców i umiera. Samuel, poruszony śmiercią syna, przyznaje się do winy. Postać Samuela jest najbardziej skomplikowana, jest silnym i bezwzględnym człowiekiem interesu, ale również nosi ze sobą smutek i mroczne tajemnice. W obliczu straty dziecka pojmuje ogrom swoich win.

W dramacie ukazane jest wiejskie środowisko żydowskie w Galicji, pełne ludzi o różnych charakterach i losach. Na pierwszym planie znajdują się bogaci i bezwzględni Samuel i Nathan, którzy uważają pieniądz i zysk za najważniejsze wartości. Po drugiej stronie jest Jukli, wiejski handlarz i filozof, jedyny sprawiedliwy człowiek we wsi. Dramat opowiada także o nieszczęśliwej miłości ukraińskiej dziewczyny i tragice dzieciobójstwa. Historia ta ukazuje, że gdziekolwiek jest ludzka krzywda, tam jest też zemsta. W tle znajduje się rodzina Maramoroschów, wydziedziczona i pokrzywdzona, której wrogowie przychodzą upomnieć się o sprawiedliwość.

Akcja dramatu „Zbrodnia w galicyjskiej wsi” oparta jest na autentycznej historii zdarzenia, które miało miejsce w wiosce Jabłonicy pod Stanisławowem w Galicji w lipcu 1899 roku. Doszło tam do zabójstwa ciężarnej służącej, Jewdochy Abramczuk, która zginęła w wyniku postrzału. Oskarżenia padły na miejscowego handlarza bydła, Natana Marmorosza, 25-latka, który pozostawał z dziewczyną w stosunku miłosnym. Śledztwo było trudne, ponieważ sprawca nie został złapany na gorącym uczynku. W rok po morderstwie odbyła się rozprawa, na której Marmorosz został uniewinniony przez większość głosów. Autor dramatu, Wyspiański, stworzył zarys dramatu przed uniewinnieniem podejrzanego, ale nie uwzględnił wyroku sądowego, by nie naruszyć kompozycji sztuki. Natan pozostaje w sztuce jako jednoznacznie zły sprawca.