Autor: Marian Sworzeń
Reżyser: Krzysztof Zaleski
Realizator: Tomasz Perkowski
Opracowanie muzyczne: Małgorzata Małaszko
Inni współtwórcy: Marian Sworzeń (adaptacja)
Premiera: 2007
Obsada:
Mariusz Benoit – Czaadajew, Jan Pęczek – Policmajster, Stanisław Brudny – Sługa, Marcin Troński – Żandarm, Maria Mamona – Służąca, Maria Pakulnis – Kobieta, Krzysztof Kowalewski – Medyk, Marek Obertyn – Radca, Henryk Boukołowski – Książę
Sztuka „Czaadajew” opowiada historię rosyjskiego filozofa Piotra Jakowlewicza Czaadajewa, który był przyjacielem Aleksandra Puszkina. Czaadajew krytykował rosyjską kulturę, religię i historię w swoich „Listach filozoficznych”, twierdząc, że Rosja jest pozbawiona moralnej idei i własnej tradycji. Jego działalność przeciwko carowi doprowadziła do utraty możliwości publikowania swoich prac i uznania go za obłąkanego. Sztuka ta przedstawia konflikt między Czaadajewem a władzą oraz jego walkę o swoje przekonania i wolność słowa.
Marian Sworzeń, urodzony w 1954 roku w Katowicach, to pisarz i prawnik, który od 1980 roku mieszka w Mikołowie. Karierę zawodową rozpoczynał jako sędzia Sądu Rejonowego, następnie był właścicielem antykwariatu książkowego i przewodniczącym lokalnego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Pełnił również funkcję radnego i wiceburmistrza Mikołowa, gdzie zajmował się m.in. utworzeniem Instytutu Mikołowskiego. Jest członkiem redakcji pisma literackiego „Arkadia” oraz zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego. Jest również członkiem Polskiego PEN Clubu. Jego dorobek literacki obejmuje słuchowiska radiowe, sztuki sceniczne i powieści, w tym właśnie „Czaadajew” oraz „Melancholia w Faustheim”. Za powieść „Opis krainy Gog” otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia 2012.
Jego twórczość jest bardzo różnorodna, od powieści po teatr, słuchowiska radiowe oraz scenariusze filmowe, które zdobywały nagrody na międzynarodowych festiwalach. Marian Sworzeń swoją twórczością skupia się na ważnych dla Polski i Europy tematach, poruszając kwestie historyczne, polityczne i społeczne. Jego styl jest precyzyjny i rzetelny, co przyciąga czytelników i krytyków literackich.